Op 10 oktober organiseerde een Ik mocht de tegenargumenten aanvoeren bij de stelling: Kennis moet apart beoordeeld worden in het MBO. Hieronder die argumenten, kort door de bocht om het debat lekker op gang te brengen. Klik op ‘read more’ voor de toelichting op de argumenten.
- Argument 1: Is kennis wel apart betrouwbaar en valide te meten?
- Argument 2: Wat meet je niet als je het apart meet? Wat mis je als je het apart beoordeelt?
- Argument 3 (hoofdargument): Kennis is niet zonder context te meten.
- Argument 4: Wat is kennis? Hebben we het niet eigenlijk over theorie?
Argument 1: Is kennis wel apart betrouwbaar en valide te meten?
In een ander debat over meten en testen van leerlinge gaf een oud-medewerker van cito het argument vóór het gebruik van standaardtesten dat met standaardtesten meten betrouwbaar is, en daarom dus zinvol. Echter in mijn in vmbo werden toetsen (gebaseerd VigRx Plus op examens van cito) afgeraffeld door de leerlingen en ik was dus niet tevreden over de betrouwbaarheid. Op validiteit ging de oud-medewerker van cito niet echt in. Ik denk dat het lastig is valide en betekenisvol m.b.v. standaardtesten kennis apart te meten.
Argument 2: Wat meet je dan niet? Wat mis je als je het apart beoordeelt?
Stel dat het kan, gestandaardiseerd apart beoordelen van kennis, dan blijft het altijd slechts een deel van de te leren kennis. Bovendien vaak in een opzet die los van de praktijk komt te staan. Voor sommige leerlingen/ deelnemers mis je dan wat van wat ze wel weten, maar wat we niet meten. Bij mijn onderzoek zag ik soms bijvoorbeeld wel het toepassen van wiskunde in de praktijk, maar geen goede scores op toetsen die ik afnam.
Argument 3 (hoofdargument): Kennis is niet zonder context te meten.
Kennistoetsen zijn toch vaak een soort (maar die term zou ik dus niet gebruiken) of abstrahering of generalisering van betekenisvolle kennis. Zeker als ze in een apart lokaal, op papier en gestandardiseerd afgenomen worden. Volgens mij bestaat er geen kennis zonder context en als dat wel zo is is die betekenisloos. Kennis is een middel of instrument voor het handelen. Met andere woorden ik zou het de mbo-ers niet willen aandoen: betekenisloze kennis verwerven ( of althans die zo te meten).
Kort zou ik een voorstel daaromtrent doen. Beoordeel kennis niet alleen in de context en gedurende de praktijk, maar probeer ook juist de ontwikkeling ervan mee te nemen. Ik zou daarvoor de ideeën van Sanne Akkerman en Arthur Bakker van de Universiteit Utrecht gebruiken (hun publicatie is nog niet beschikbaar), waarbij we de beweegredenen van de deelnemers en de ontwikkeling daarvan evalueren op kennisinhouden. Zij noemen dat een web of reasons.
Argument 4: Wat is kennis? Hebben we het niet eigenlijk over theorie?
Ik denk dat we nog helder hebben of we het wel over kennis hebben. Zeker in het kader van het beoordelen ervan. Ik weet ook nog steeds niet wat kennis is, anders dan een afgeleide van kennen. We hebben het denk ik over theorie. Theorie is ook minder veranderlijk dan kennis en misschien ook wel zinvoller om te beoordelen. Maar dat is eigenlijk vals spelen door de stelling te veranderen. Dat mag niet.