Op 3 juni 2019 hebben we als practoraat een heuse ‘heidag’ gehad. Niet dat we op de hei zijn gaan zitten (al was die niet heel ver weg), maar we hebben wel op ons gemak, tussen formeel en informeel in over onze plannen voor schooljaar 19/20 gesproken. Een soort voorbeschouwing van ons practoraatsseizoen. Daarna hebben we lekker gebarbecued.
Samengevat zijn we op zoek gegaan naar de zone van naaste ontwikkeling (ZNO) van ons practoraat. Elders op deze website (hier) noem ik dat concept ook al. Kort gezegd is de zone van naaste ontwikkeling het gebied tussen wat iemand (of een groep) al kan zonder hulp en wat nog niet. Zoeken naar die zone is dus zoeken naar de volgende stap in de ontwikkeling (waar dan dus hulp voor nodig is van anderen).
Wat zijn voor ons die volgende stappen en wie zouden ons daarbij kunnen helpen? Dat staat in onderstaande tabel.
| Volgende stap | Hulp |
| Kritisch op onze plannen reflecteren. | Een lector als kritische partner Het onderzoek (1) dat de HAN naar ons practoraat doet gebruiken. |
| Diepere analyse van hoe docenten de ontwikkeling van de leerlingen ondersteunen. | Docenten vragen de gespreksvragenlijst (zie hier) te valideren. |
| Dieper inzicht krijgen keuzemotieven van leerlingen. | Leerlingen op verschillende manieren bevragen |
Op 20 september 2019 hebben we dit plan voorgelegd aan de teamleiders binnen CTT en gevraagd waarop onze focus zou moeten liggen. De uitkomst daarvan was dat de focus op curriculum en bedrijfsleven de meest gewenste dimensie was (zie verder). Ook voor andere groepen binnen het CTT zijn we bezig om de zone van naaste ontwikkeling vast te stellen, zodat wij hen weer kunnen helpen (strikt genomen bepaalt niet iemand de ZNO, maar wordt die gecreëerd door een meerwetende ander). Zodra we dat verder uitgewerkt hebben kunnen we volgend schooljaar meteen inhoudelijk aan de slag.
Op 20 september 2019 hebben we dit plan voorgelegd aan de teamleiders binnen CTT en gevraagd waarop onze focus zou moeten liggen. De uitkomst daarvan was dat de focus op curriculum en bedrijfsleven de meest gewenste dimensie was (zie verder).
Ons ‘seizoensplan’ is globaal, omdat we gedurende de periode flexibel willen kunnen zijn. Hieronder in één overzicht de activiteiten die we gaan ondernemen tussen augustus 2019 en maart 2020.
Het ‘seizoen’ van het practoraat loopt van augustus tot maart. In maart presenteren we het seizoensverslag, waarin we beschrijven we hoe de activiteiten zijn verlopen. Tussen maart en juli stellen we de nieuwe plannen op voor het volgende seizoen. We werken grofweg aan twee lijnen: data & analyse; onderwijsontwerp & -ontwikkeling. Per lijn staan de activiteiten wat uitgebreider beschreven op volgende tijdlijnen. De activiteiten zelf worden, in het definitieve jaarplan, volgens de CIMO-systematiek (2) opgesteld, zoals we dat ook in het jaarverslag hebben gedaan. Het seizoensplan is te downloaden in pdf via deze link.
In de Data & Analyse-lijn ligt de nadruk komend seizoen op de verzameling en analyse van data uit verschillende bronnen. We hadden al inzicht in de keuzen van modules en doorstroom van leerlingen (zie hier), vanaf september komen daar de achtergronden en keuzemotieven bij.
Voor de Ontwerp & Ontwikkel-lijn zal de focus liggen op de pedagogiek-didactiek tijdens het onderwijs in de praktijk. Dat gaan we doen door samen met de docenten daarvoor een gezamenlijk kijkkader op te stellen aan de hand van gespreksvragenlijst.
Voetnoten:
(1)In een groot onderzoeksproject (zie hier) wordt gekeken in hoeverre practoraten kennisverspreiding binnen het beroepsonderwijs bevorderen.
(2) Bij de beschrijving van de activiteiten van het practoraat gebruiken we de zogenaamde CIMO systematiek.De Context-Interventie-Mechanisme-Outcome-logica (CIMO) is een logica bij de vormgeving, implementatie en verbetering van onderwijsinterventies (zie Van den Berg, Hoeve & Zitter, 2012). Interventies betreffen in dit onderzoek gerichte activiteiten die het practoraat onderneemt om haar opbrengsten bij docententeams (of een andere doelgroep) terecht te laten komen. De CIMO-logica draagt bij aan kennis over hoe en waarom interventies tot bepaalde uitkomsten leiden en wordt daarom ingezet om interventies te begrijpen, monitoren en bij te sturen.
Meer weten over de CIMO-logica? Youtube: https://www.youtube.com/playlist?list=PL7JhH49225YXJmZ72JNZkjrWPgToRAmoj
Bron: Van de Berg, J., Hoeve, A, & Zitter, I. (2012). Op zoek naar wat werkt. Meso Magazine, 32(183), 18–23.